Uzyskanie statusu uchodźcy jest jedną z metod zalegalizowania pobytu obcokrajowców w Polsce oraz uzyskania w Polsce pomocy. Inne metody to uzyskanie ochrony uzupełniającej, uzyskanie pozwolenia na pobyt stały w Polsce itd.
Warunki uzyskania statusu uchodźcy
- Status uchodźcy otrzymują osoby, które z powodu uzasadnionej obawy przed prześladowaniem nie może lub nie chce korzystać z ochrony kraju pochodzenia.
- Dotyczy to prześladowania z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej.
- Status uchodźcy otrzymują także małoletnie dzieci uchodźców, urodzone w Polsce.
Procedura uzyskania statusu uchodźcy
- Cudzoziemcy za pośrednictwem Straży Granicznej składają do Urzędu do Spraw Cudzoziemców wniosek o uzyskanie statusu uchodźcy.
- Cudzoziemcy są kierowani do Ośrodka Recepcyjnego dla Cudzoziemców. W ośrodku tym przechodzą badania lekarskie, zwracają się o pomoc socjalną, próbują zlokalizować swoich bliskich.
- Po zakończeniu czynności w Ośrodku Recepcyjnym cudzoziemcy mogą udać się do otwartego ośrodka dla cudzoziemców lub złożyć wniosek o uzyskanie środków na pobyt poza ośrodkiem.
- W ośrodku dla cudzoziemców mają zapewnione zakwaterowanie, wyżywienie, pomoc pieniężną na zakup odzieży oraz naukę języka polskiego.
- W przypadku pobytu poza ośrodkiem dla cudzoziemców otrzymują pomoc pieniężną na zakwaterowanie, odzież, wyżywienie oraz naukę języka polskiego.
- Rozpoczyna się postępowanie o przyznanie ochrony międzynarodowej. Wniosek o uzyskanie statusu uchodźcy może być rozpatrzony w trybie zwykłym lub przyspieszonym. W trybie zwykłym powinien być rozpatrzony w ciągu 6 miesięcy, natomiast w trybie przyspieszonym w ciągu 30 dni.
- W trakcie trwania postępowania cudzoziemcy nie mają prawa opuścić terytorium Polski, np. udać się do Niemiec lub innego kraju. Gdyby to zrobili, zostaliby odesłani do Polski oraz umieszczeni w ośrodku strzeżonym prowadzonym przez Straż Graniczną.
- Wyjątkiem jest sytuacja kiedy w innym kraju cudzoziemcy mają rodzinę (dzieci, małżonków, rodziców). Wtedy mogą ubiegać o możliwość uzyskania statusu uchodźcy w tamtym kraju, np. w Niemczech, Szwecji itd.
- W przypadku uzyskania decyzji pozytywnej cudzoziemcy przechodzą weryfikację Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a następnie mogą wystąpić o przyznanie Indywidualnego Programu Integracyjnego, którego celem jest nauczenie się języka polskiego, zintegrowanie ze społeczeństwem lokalnym i usamodzielnienie ekonomiczne.
- Oprócz tego cudzoziemcy po uzyskaniu statusu uchodźcy mogą korzystać z polskiego systemu opieki społecznej, który oferuje pomoc integracyjną (świadczenia pieniężne, praca socjalna, poradnictwo specjalistyczne, wsparcie w kontaktach z instytucjami i in.) oraz pomoc żywnościową (paczki żywnościowe, bony żywnościowe i posiłki).
- W przypadku uzyskania decyzji negatywnej cudzoziemcy mogą się odwołać do Rady do Spraw Uchodźców, a jeśli to nie pomoże, są zobowiązani do opuszczenia Polski w ciągu 30 dni.
Więcej informacji
- https://www.gov.pl/web/udsc/kto-moze-zlozyc-wniosek-o-udzielenie-ochrony-miedzynarodowej2
- https://www.gov.pl/web/rodzina/pomoc-spoleczna-dla-cudzoziemcow-na-jakie-wsparcie-w-polsce-moga-liczyc
- http://uchodzcy.info/infos/procedura-uchodzcza/
- https://www.hfhr.pl/postepowanie-o-udzielenie-ochrony-miedzynarodowej-w-polsce-wyjasniamy-procedure-krok-po-kroku/
Ustawa z dnia 9 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa
https://dziennikustaw.gov.pl/D2022000058301.pdf